Een prachtig werk

Ton van Eck, Victor Timmer & Sible de Blaauw

In deze rijk geïllustreerde, gebonden editie op A4 formaat, met 144 genummerde bladzijden wordt, tegen de achtergrond van de geschiedenis van r.-k. Friesland sinds de Reformatie een beeld geschetst van de aanschaf, bouw en gebruik van het orgel, dat nog steeds binnen de rooms-katholieke liturgie een onmisbaar muziekinstrument is. Centraal daarbij staat de orgelgeschiedenis van de ‘kathedraal van Friesland’, de huidige Sint-Bonifatiuskerk in Leeuwarden, en de daaraan voorafgaande schuilkerkjes. Moest men het in de 18e eeuw (in elk geval sinds 1742) en nog lange tijd daarna doen met kleine, gebruikte instrumenten, pas sinds 1899 was sprake van een groter nieuw orgel, waarvan in 1942 pijpwerk werd opgenomen in een nóg groter eigentijds instrument. Daarvan werden op hun beurt delen hergebruikt in het nieuwe huidige orgel, het grootste dat de kerk tot nu toe heeft gekend, zodat in wat men hoort als het ware de orgelgeschiedenis van deze kerk doorklinkt. Opzet, bouw en samenstelling van het nieuwe orgel komen uitgebreid in woord (van orgelmaker en adviseur) en beeld aan bod.

Uiteraard komen ook de in deze kerk voorheen werkzame orgelmakers en organisten ter sprake, waarbij tevens, in aansluiting op wat eerder was gepubliceerd over het kerkkoor, de in het verleden enkele malen beslissende rol van dat gezelschap wordt belicht. Behalve het grote orgel bevat de kerk ook nog een zeer waardevol historisch koororgel van de hand van de beroemde Franse orgelmaker Aristide Cavaillé-Coll. Een uitgebreide beschrijving van, en een beschouwing over dit unieke instrument mocht niet ontbreken. Daarnaast wordt uitgebreid ingegaan op een zeer curieus, niet-uitgevoerd plan van architect Dr. P.J.H. Cuypers voor de bouw van een zwaluwnestorgel in deze kerk. Grondig onderzoek bracht ook een aantal tot nu toe onbekende documenten, tekeningen en andere afbeeldingen boven water, welke een waardevolle aanvulling vormen op de tekst van de zes artikelen. Het is daarmee een uitvoerig gedocumenteerd boek dat zowel kenners, liefhebbers als andere geïnteresseerden uitgebreid inzicht biedt in de muzikale geschiedenis van deze kerk.